Powiat Rzeszowski

KOLEJKA WĄSKOTOROWA „PRZEWORSK-DYNÓW”

KOLEJKA WĄSKOTOROWA

Kolejka wąskotorowa „Pogórzanin” trwale wpisała się w krajobraz Pogórza Dynowskiego. Od 1991 r. znajduje się w rejestrze zabytków. Koncepcja budowy i eksploatacji kolejki powstała w okresie cesarstwa austro – węgierskiego i łączyła się z budową, przez księcia Lubomirskiego, cukrowni w Przeworsku. Kolejka miała bowiem służyć do przewozu buraków cukrowych, płodów rolnych oraz drewna, żwiru i kamieni. Starania o rozpoczęcie prac poczynili w 1894 r. ówcześni właściciele ziemscy: hrabiowie Scypior z Łopuszki Wielkiej i Skrzyński z Bachórza. Całkowite oddanie do eksploatacji i oficjalne otwarcie 46 – kilometrowej linii oraz budynków z parowozownią zwrotną w Dynowie nastąpiło w 1904 r. Dworzec w Dynowie został wybudowany w 1887 r.

Trasa przebiega przez teren powiatu rzeszowskiego i przeworskiego. Czas przejazdu kolejką na trasie Przeworsk – Dynów wynosi ok. 3 godziny. W Szklarach kolejka przejeżdża przez najdłuższy w Europie tunel kolei wąskotorowej (602 m).

Trasa kolejki wąskotorowej wiedzie przez malownicze tereny Pogórza Dynowskiego, rozpoczynając swój bieg na stacji Przeworsk Wąski. Następnie kieruje się na wschód przez dolinę rzeki Mleczki, mija potok Łęg, przemierzając kolejno Urzejowice, Krzeczowice, Kańczugę, Łopuszkę Wielką, Manasterz, Zagórze, Hadle Szklarskie, docierając do Jawornika Polskiego. Dalej przejeżdża przez tunel Szklarskiej Góry, a po opuszczeniu Szklar, skrajem doliny Sanu, dociera do Bachórza, a stamtąd do Dynowa.

Najdłuższy w Europie i jedyny w Polsce tunel kolei wąskotorowej w Szklarach (602m)

Tunel znajduje się na terenie Pogórza Dynowskiego, pod wzgórzem zwanym „Łysą Górą”. Jest jedną z największych atrakcji przejazdu kolejką wąskotorową „Pogórzanin” kursującą na trasie Przeworsk-Dynów. Kolejka przejeżdża przez tunel w całkowitej ciemności, bo zostają wyłączone wszystkie światła. Tunel wybudowano w latach 1903-1904. Jest on częścią historii związanej z czasami zaborów – powstał jako element, który można by było wysadzić w powietrze w przypadku przejęcia kolei przez wojska wrogie monarchii austro-węgierskiej. To dzieło inżynieryjne projektu Maurycego Machalskiego zatrudnionego w Krajowym Biurze Kolejowym we Lwowie. Sztolnia dolna (spągowa) oraz tunel wykonano w latach 1903 – 1904. Wlot i wylot tunelu ma postać betonowego portalu połączonego ze skrzydłami betonowymi, spełniającymi rolę murów oporowych. Obudowa tunelu jest wykonana z piaskowca a sklepienia z kamienia oraz prefabrykowanych bloków betonowych. Więcej informacji na temat kolejki znajduje się na stronie internetowej https://kolejka-pogorzanin.pl/.

 
Exit mobile version