W latach 1940-1941 w wyniku masowych deportacji przeprowadzonych przez władze sowieckie na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej tysiące polskich rodzin zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów.
Deportacje odbywały się w czterech głównych falach, z których pierwsza rozpoczęła się w lutym 1940 roku. Rodziny były zabierane z domów często w środku nocy, dając im jedynie krótki czas na spakowanie podstawowych rzeczy. Następnie przewożono ich w skrajnie trudnych warunkach, w zatłoczonych wagonach towarowych, do odległych regionów Związku Radzieckiego, takich jak Syberia, Kazachstan czy stepy Azji Środkowej.
Dlatego dziś 17 września, w dniu przypadającego Dnia Sybiraka pod wymownym pomnikiem zesłańca w Parku Sybiraków w Rzeszowie odbyła się uroczystość podczas, której wspominaliśmy poszkodowanych i ofiary terroru sowieckiego. Jak co roku – Zarząd Starostwa Powiatowego w Rzeszowie wziął w nich czynny udział. Starosta Rzeszowski – dr Krzysztof Jarosz został uhonorowany medalem za zasługi dla Związku Oddziału Sybiraków w Rzeszowie, którzy świętowali dziś 35. rocznicę związku. Tego rodzaju odznaczenie przyznaje się instytucjom, które w istotny sposób przyczyniły się do wsparcia i upamiętniania losów Polaków zesłanych na Syberię.
Przyjmuję to oznaczenie jako podziękowanie dla wszystkich mieszkańców powiatu rzeszowskiego, którzy kultywują pamięć o Sybirakach. Nasi rodacy zostali deportowani na wschód, na Syberię i do Kazachstanu. I dzisiaj zadajemy sobie pytanie czy ta ofiara była daremna? Nie i o tej przelanej krwi musimy pamiętać. Wszystkim tym, którzy wtedy stanęli w obronie Polski, którzy ponieśli cierpienie i stracili życie - Cześć i Chwała.
Masowe deportacje z lat 1940-1941 stały się symbolem sowieckiego terroru i jednym z najtragiczniejszych rozdziałów w historii polskiego narodu podczas II wojny światowej. Są one również przypomnieniem o cierpieniach i determinacji Polaków, którzy mimo ogromnych przeciwności losu, walczyli o przetrwanie i zachowanie swojej tożsamości.
