O powiecie

STRATEGICZNE POŁOŻENIE

Powiat rzeszowski to 14 gmin położonych wokół miasta wojewódzkiego Rzeszowa (jedna miejska, pięć miejsko-wiejskich oraz osiem wiejskich). Zajmuje obecnie powierzchnię 1 147 km2, a zamieszkuje go przeszło 165 tys. osób. Położony jest w centrum Podkarpacia. Ma dobrą infrastrukturę techniczną i dogodną sieć dróg powiązaną z układem krajowym oraz planowaną do realizacji transeuropejską siecią transportową. Blisko Rzeszowa, w Jasionce, usytuowane jest lotnisko przystosowane do regularnej obsługi międzynarodowego ruchu pasażerskiego i towarowego. Przez pilotów nazywane jest lotniskiem dobrej pogody”. Port ten dysponuje najnowszą i jedną z najdłuższych w Polsce drogą startową umożliwiającą przyjmowanie każdego typu samolotu. Jako element sieci kompleksowej TEN-T odgrywa istotną rolę w zwiększaniu dostępności transportowej naszego regionu. Rok 2018 był dla lotniska rekordowy, bo obsłużono aż 771 tysięcy pasażerów. Rozwój przewozów kolejowych oraz transportu intermodalnego zapewnić ma planowana do utworzenia Podmiejska Kolej Aglomeracyjna, a także modernizacja ważniejszych linii kolejowych.

POZYTYWNE TRENDY ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO POWIATU

Tereny te, tak jak cała południowo-wschodnia Polska, znane są z tradycji przemysłu lotniczego. Sektor ten rozwija się dynamicznie w ramach tzw. „Doliny Lotniczej”. Ponadto, w Jasionce działa jedyny w kraju, kształcący na Wydziale Lotniczym i w Szkole Pilotażu, Ośrodek Kształcenia Lotniczego Politechniki Rzeszowskiej.

Powiat rzeszowski jest miejscem, które oferuje coraz lepsze warunki do podejmowania działalności gospodarczej, zamieszkania, pracy, jak też do weekendowego wypoczynku. Przybywa mu ciągle nowych mieszkańców – powiat od lat notuje najwyższy ich napływ. Wskaźnik salda migracji na 1000 osób w 2017 r. wyniósł 5,5 i był to najlepszy wynik spośród wszystkich ziemskich i grodzkich powiatów Podkarpacia. Dla województwa było to -0,8, a dla miasta Rzeszowa 5,4. Wskaźnik przyrostu naturalnego na koniec 2017 r. to 2,4. W roku tym zawarto także rekordową liczbę małżeństw, bo aż 799. Niewiele mniej w powiecie dębickim – 795. Najwięcej zaś w Rzeszowie – 897. Według długoterminowych prognoz, w powiecie rzeszowskim, przeciwnie do pozostałych powiatów Podkarpacia, będzie wzrastała liczba ludności, szczególnie na terenach wiejskich.

Saldo migracji w 2017 r.

        

Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie

Miejscowości powiatu rzeszowskiego charakteryzuje rozwój budowlany, a także różnorodność podejmowanych inicjatyw i przedsięwzięć gospodarczych. Najwięcej mieszkań oddano do użytkowania w Rzeszowie (2016) oraz w powiecie rzeszowskim (772).

Mieszkania oddane do użytkowania w okresie styczeń-listopad 2018 r.

Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie

Pozytywnym zjawiskiem jest dynamiczny wzrost liczby podmiotów gospodarczych. Na koniec 2017 r. prowadziło działalność gospodarczą 12373 podmioty gospodarki narodowej, w zdecydowanej większości w sektorze publicznym (11995 podmioty). Osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą było 9842. Od wielu lat prężnie rozwija się produkcja bazująca na lokalnych tradycjach oraz zasobach naturalnych, np. wikliniarstwo, produkcja zdrowejżywności i wody mineralnej. Rolnictwo powiatu, podobnie jak całego województwa podkarpackiego, dostarcza żywność znacznie czystszą ekologicznie niż inne regiony Polski. Sprzyjają temu również warunki przyrodniczo-glebowe oraz klimatyczne. Rozwijają się także specjalistyczne formy produkcji rolniczej, takie jak pszczelarstwo, zielarstwo, uprawa roślin na biopaliwa, a nawet winiarstwo. Na uwagę zasługuje inicjatywa Stowarzyszenia Dolina Strugu związana z hodowlą i sprzedażą dobrej jakości wołowiny. Dzięki temu na terenie powiatu możemy spotkać pasące się na łąkach stada krów galloway.

ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA POWIATU

O atrakcyjności inwestycyjnej powiatu rzeszowskiego decydują także przedsięwzięcia realizowane w otoczeniu lotniska, takie jak przygotowany przez powiat rzeszowski Park Naukowo-Technologiczny Rzeszów-Dworzysko oraz Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny AEROPOLIS. To jedno z najatrakcyjniejszych miejsc do lokowania inwestycji w południowo-wschodniej Polsce z branży nowoczesnych technologii. Wykorzystywany jest tu również potencjał miejscowych uczelni wyższych i ośrodków naukowo-badawczych. Istotnym wsparciem dla biznesu jest działający w ramach AEROPOLIS-u inkubator technologiczny, specjalistyczny ośrodek badawczy oraz preinkubator technologiczny, którego misją jest „stymulowanie wielofunkcyjnego rozwoju województwa podkarpackiego w oparciu o idee innowacyjności i transferu technologii poprzez synergiczne wykorzystanie regionalnego potencjału naukowo-badawczego, gospodarczego oraz infrastrukturalnego”. Na uwagę zasługują podstrefy Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK MIELEC, oraz podstrefa Krakowskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Boguchwale.

Władze powiatu, jak też zarządy tworzących go gmin konsekwentnie, przy pomocy między innymi środków unijnych, realizują inwestycje mające na celu poprawę warunków życia tutejszych mieszkańców. Pomagają im w tym liczne organizacje pozarządowe oraz lokalni liderzy. Dla przykładu, w ramach PROW 2014–2020 najwięcej umów w województwie podkarpackim zostało podpisanych w powiecie rzeszowskim. Powiat rzeszowski zawsze wyróżniał się na tle innych powiatów pod względem wykorzystywania funduszy unijnych – w latach 2010-2014 plasował się na drugim miejscu w Polsce.

Wartość podpisanych umów o dofinansowanie projektów w ramach RPO WP 2014-2020 na koniec listopada 2018 r.

 

Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie

Czyste, nieskażone powietrze, niepowtarzalne krajobrazy, ciekawa kultura ludowa, dobre warunki do uprawiania turystyki aktywnej, liczne zabytki oraz podania i legendy z nimi związane sprawiają, że powiat rzeszowski jest także doskonałym miejscem do weekendowego i urlopowego wypoczynku. Wędrówki po powiecie rzeszowskim zostawiają niezapomniane wrażenia, a zwłaszcza podróż kolejką wąskotorową Przeworsk-Dynów z najdłuższym w Europie, bo liczącym 602 m, tunelem kolei wąskotorowej w Szklarach. W Sołonce, na bazie studni solankowej z 1596 roku, utworzono kaskadę solną o charakterze zdrojowym. Można tu miło spędzić czas wdychając powietrze nasycone jodem. Urządzenia wydobywcze i pozostałości dawnej studni, jako jedyne obiekty tego typu na Podkarpaciu są eksponowane w Muzeum Regionalnym w Sołonce.

Z ziemiami, które obecnie należą do powiatu, związani byli wybitni Polacy. Należą do nich, m.in.: Jerzy z Tyczyna – poeta, humanista doby Oświecenia, sekretarz królów Zygmunta Augusta i Stefana Batorego, Władysław Sikorski – Naczelny Wódz WP, Premier na emigracji, Franciszek Kotula – znany etnograf, Jan Bolesław Ożóg – poeta, prozaik i publicysta. Jerzy Grotowski – jeden z największych reformatorów teatru XX wieku, „ojciec polskiego bluesa” Tadeusz Nalepa i urodzona w Tyczynie piosenkarka Katarzyna Sobczyk, czy też poetka Stanisława Kopiec.

“Grotowski o Nienadówce zawsze mówił. Amerykanów i Francuzów uczył poprawnej wymowy i pisowni nazwy tego miejsca. To trwało lata. Napisał bardzo ważny tekst o tym miejscu. Dziś trudno mówić o Grotowskim bez wspominania Rzeszowa i Nienadówki. Dwa lata temu w czasie obchodów Roku Grotowskiego w Japonii właśnie te nazwy padały. Wsi w Polsce są dziesiątki tysięcy, ale ta dzięki niemu zaczęła funkcjonować dla ludzi teatru jako miejsce mityczne.”

A. Bosak „Jurek Grotowski na całym świecie opowiadał o Nosówce”,

Nowiny, 27 września 2011 r.

PRZYNALEŻNOŚĆ DO ZWIĄZKÓW I STOWARZYSZEŃ

Powiat Rzeszowski jest członkiem Podkarpackiego Stowarzyszenia Samorządów Terytorialnych (od 13.05.2000 r.), Związku Powiatów Polskich (od 30.01.1999 r.) i Stowarzyszenia Euroregion Karpacki – Polska (od 01.09.2003 r.). Powiat Rzeszowski był także inicjatorem powstania Stowarzyszenia Samorządów Terytorialnych „Aglomeracja Rzeszowska”.

ZMIANY GRANIC POWIATU

Od 2006 r. ma miejsce proces poszerzania terytorium Rzeszowa o sołectwa będące w granicach gmin powiatu rzeszowskiego. W 2006 r. powiat zmniejszył się o 14,36 km2. Do Rzeszowa została przyłączona Słocina i Załęże. W 2007 r. odłączono od powiatu cześć Przybyszówki o powierzchni 9,25 km2. W 2008 r. pozostałą część tego sołectwa, czyli 7,01 km2 oraz Zwięczycę (7,23 km2). Rok 2009 to pomniejszenie powierzchni powiatu o Białą (6,06 km2), a 2010 – o Budziwój i część Miłocina (łącznie 18,77 km2). Decyzją Rady Ministrów w 2017 roku do Rzeszowa została przyłączona Bzianka (4 km2), a od 2019 r. pozostała część Miłocina i Matysówka. Miasto zyskało 6,2 km2 powierzchni.

ATUTY POWIATU RZESZOWSKIEGO

Atuty powiatu rzeszowskiego to m.in.:

• Położenie w centralnej części południowo-wschodniej Polski, na skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych, w bliskiej odległości od granicy z Ukrainą i Słowacją. O dostępności komunikacyjnej stanowi przebiegająca przez teren powiatu Autostrada A4 oraz droga ekspresowa.
• Port lotniczy w Jasionce przystosowany do regularnej obsługi międzynarodowego ruchu pasażerskiego i towarowego nazywany przez pilotów „lotniskiem dobrej pogody”. Port ten dysponuje najnowszą i jedną z najdłuższych w Polsce drogą startową umożliwiającą przyjmowanie każdego typu samolotu.
• Dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna i gęsta sieć dróg.
• Położenie na terenie „Doliny Lotniczej”, bogate tradycje przemysłu lotniczego oraz Centralnego Okręgu Przemysłowego – jednego z największych przedsięwzięć ekonomicznych II Rzeczypospolitej.
• Sąsiedztwo aglomeracji rzeszowskiej znaczącego rynku zbytu, powodującej szybką urbanizację gmin w najbliższym otoczeniu Rzeszowa.
• Rozwój budowlany, potencjał produkcyjny oraz różnorodność podejmowanych inicjatyw i przedsięwzięć gospodarczych.
• Ponad jedną trzecią ogólnej powierzchni powiatu stanowią obszary prawnie chronione.
• Wykorzystywane w produkcji lokalne tradycje oraz zasoby naturalne (wikliniarstwo, produkcja zdrowej żywności, źródła mineralne), a także rozwijające się specjalistyczne formy produkcji rolnej.
• Dobre warunki dla rozwoju rolnictwa dostarczającego żywność znacznie czystszą ekologicznie niż inne regiony Polski. Środowisko naturalne mniej skażone niż w innych powiatach oraz wysoki udział użytków rolnych w powierzchni ogólnej.
• Potencjał ludzki, który stanowią dobrze wykształceni i przygotowani zawodowo pracownicy, wysoki odsetek ludzi młodych.
• Rozwinięty system szkół, w tym ponadgimnazjalnych i wyższych, wystarczająca liczba placówek służby zdrowia, ośrodków kultury i bibliotek. Możliwość korzystania ze szkół i uczelni w Rzeszowie.
• Inwestycje realizowane w otoczeniu lotniska, kompleksowo uzbrojone tereny inwestycyjne oraz funkcjonowanie specjalnych stref ekonomicznych.
• Oferty inwestycyjne gmin, tereny nagrodzone w konkursie „Grunt na medal”, podstrefy Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK MIELEC oraz Park Naukowo-Technologiczny Rzeszów – Dworzysko.
• Doskonałe warunki do weekendowego oraz urlopowego wypoczynku: malownicze widoki, od Płaskowyżu Kolbuszowskiego po Pogórze Karpackie, bogactwo środowiska naturalnego, a także liczne atrakcje i stale rozbudowywane zaplecze turystyczne.